Grieta Spannenburg (48) werkt als mediameteoroloog bij MeteoGroup in Wageningen en wil als tekstschrijver wetenschappelijke kennis toegankelijk maken voor een breed publiek. Hoe beleeft zij de zomer van 2019?
Wat vind jij van de zomer tot nu toe?
Het is een heel interessante zomer met spannend en extreem weer. Begin juni hadden we vier tornado’s in Nederland en daarna sneuvelde het hitterecord. Het zat er al zeker tien jaar aan te komen dat we de veertig graden zouden aantikken, je zag het aankomen.
Dat moeten leuke dagen zijn geweest bij MeteoGroup.
Als weerbedrijf moet je mee in de hype. We hadden op het werk een poule gemaakt en ik zat op 39,6 graden. Deels omdat ik niet wilde dat het in Nederland veertig graden zou worden. Vanuit mijn milieu-achtergrond vind ik bijzonder en treurig tegelijk. Na 75 jaar verbreken we het hitterecord uit augustus 1944. Dat record was trouwens wel vreemd, want in augustus worden de dagen alweer korter. Het hoort in juli te staan. Je wil het graag relativeren, want het is een pijnlijk moment. Waar gaan we heen?
Wat heb jij met het weer?
Ik vind het weer interessant door de ongrijpbaarheid. Je wil graag een 100% goede verwachting geven, maar dat lukt nooit. Weer hoort voor mij bij het hele palet van natuur en leefomgeving van de mens.
Kijk je vooral naar de computer of naar de wolken?
Je kunt oneindig veel bekijken op allerlei weerkaarten en met allerlei modellen, maar het is de kunst om ook heel veel níet te bekijken. Je kunt ervan in de war raken. Meteorologenwerk is keuzes maken.
Ben jij een goede meteoroloog?
Nee, ik noem mezelf geen goede meteoroloog. Mijn makke is dat ik mezelf nergens goed in vind. Ook al zou ik honderd jaar in het weer werken, dan nog zie ik mezelf niet als een goede meteoroloog. Als mediameteoroloog kan ik mensen meenemen in het verhaal door een kader te schetsen. Ik probeer duiding te geven aan de weersverwachting van een dag. Op het moment is er bijvoorbeeld een verhoogde kans op waterhozen. Dat komt doordat de wateren zijn opgewarmd door de hitte van de afgelopen tijd. Door het in een groter geheel te plaatsen zorg je ervoor dat mensen het beter begrijpen en beter onthouden.
Dat moet je allemaal maar weten.
Natuurlijk heb je wel enige kennis nodig om de weersverwachting te kunnen geven. Het is altijd leuk om meer van iets te weten. Ik heb wel een hang naar kennis en ben nooit uitgeleerd. Dat is met het weer niet anders.
Waar komt jouw interesse vandaan?
Eerlijk gezegd heb ik als kind nooit geweten wat ik wilde worden. Ik heb gedacht aan pottenbakker tot nieuwsfotograaf. Dat laatste vond mijn vader niets voor mij. Volgens mij moet je dan altijd vooraan staan en ik sta altijd achteraan. Uiteindelijk werd het een hbo-studie Milieukunde. Daarna wist ik het weer niet. Ik wilde niet bij een adviesbureau of de overheid werken. Na een jaar in Australië ben ik bij MeteoGroup de interne opleiding tot mediameteoroloog gaan volgen. Hierbij kon ik leren tijdens het doen. Je hebt geen specialisme, maar weet van alles een beetje. Mijn specialisme is eigenlijk ‘vertellen’.
Op Wikipedia sta je als “minder bekende meteoroloog” van MeteoGroup Nederland. Hoe is dat?
Is dat zo? Wat grappig. Het heeft ermee te maken dat ik niet op televisie kom, denk ik. Je hoort mij alleen op de radio. Dat is een bewuste keuze. Ik heb radio altijd leuker gevonden dan televisie. Op televisie is er meer aandacht voor de vorm dan de inhoud en ik ben echt van de inhoud. Ik vind dat de vorm vaak afleidt van de inhoud.
Geniet je zelf van het weer, ook als het regent of waait?
Mijn vriend en ik – hij is geboren met een neerslagmeter in zijn hand – zijn voor het weer van Nijmegen naar Arnhem verhuisd. In Nijmegen valt relatief weinig regen door de ligging ten opzichte van de stuwwal. Nou, dat hebben we geweten. In de eerste twee jaar tijd is een muur in onze tuin geraakt door de bliksem en ons souterrain is overstroomd door aanhoudende stortregens.
Dit zochten jullie?
Het geeft overlast maar we vinden het ook heel interessant, de kracht van de natuur. Waan je niet sterker. Je kunt je niet ingraven. Het lijkt misschien of we ertegen kunnen, maar de natuur is sterker.
We veranderen het klimaat ook met ons gedrag.
Klopt. En het is zorgwekkend om te zien hoe goed we met deze verandering lijken om te gaan. Ik reed met de hitte over de snelweg met alle raampjes open en naast mij reden allemaal auto’s met gesloten ramen. Dat kan alleen maar betekenen dat ze airco hebben. Gaan we daar naartoe, gaan we allemaal airconditioning aanschaffen? Uiteindelijk verslechtert dat de zaak alleen maar.
Maak jij je daar zorgen over?
Uiteraard, maar ik maak me vooral zorgen over de natuur en het milieu. Die zitten in de knel. In Nederland wonen nu eenmaal veel mensen en we woekeren met de ruimte. Als je kijkt naar de uitbreiding van Schiphol, lijkt het wel alsof alles daarvoor moet wijken. Daar maak ik me zorgen over.
Je houdt van de Gelderse natuur?
In Gelderland hebben we wat natuur betreft goud in handen. Ik ben geboren in Eindhoven maar opgegroeid in Apeldoorn. Na een huis in Nijmegen en nu Arnhem voel ik me een echte Gelderse.
Als tekstschrijver wil je de wetenschap van meteorologie, klimaat, milieu vertalen naar een breder publiek. Waarom?
Ik wil dat meer mensen toegang hebben tot bepaalde informatie. Teksten moeten begrijpelijk zijn. Sommige meteorologen gebruiken moeilijke termen omdat ze willen dat mensen die leren. Dat doe ik niet. Ik vind dat het afleidt van de boodschap. Ik ben altijd tussenpersoon geweest door de verwachting van onze meteorologen te vertalen voor de luisteraar. Ik vind wetenschap leuk maar ken ook de mitsen en maren. Ik wil dat mensen meer kennis hebben en dat er meer ruimte is voor discussie. We hebben niets aan wetenschap in een hoge toren.
Welke weerwoorden gebruik jij graag?
Taal is leuk, je kunt ermee spelen. In plaats van ‘overal buien’ zeg ik tegenwoordig ‘een enkele bui’. Dat is meer op de persoon gericht, want die ziet niet de buien overal. Verder vind ik ‘meestentijds droog’ een mooie uitdrukking. Je zoekt naar andere manieren om iets te zeggen. Van ‘vrij zonnig’ naar ‘nu en dan zon’ of ‘perioden met zon’ tot ‘bij tijden zon’. Dat laatste gebruik ik vaak omdat je dan meestal wel goed zit. Het is een veilige keuze, dat geef ik toe. Haha.